Zastanawiasz się co jest Twoją motywacją? Masz tak, że „chciałbym,ale mi się nie chce”, „muszę, ale nie mogę się zmusić”, „nie mam energii i motywacji do…”– Czy i ty to znasz? Czy zdarza się, że chcesz działać, ale coś Ci w tym przeszkadza?
Potrafisz nazwać te przeszkody, czy nie masz pojęcia, co blokuje Twoje działanie?
Innymi słowy, czy problemy z motywacją trapią również Ciebie? Jeśli tak, to głowa do góry! Nie jesteś sam! Każdy czasami chce, ale czasami nie może, dlatego postanowiłem stworzyć mini poradnik (2 części) dla poszukujących skutecznych metod, technik i narzędzi motywacyjnych.
Trochę teorii
Teoria się przydaje. Zapewniam, że podana tu wiedza teoretyczna na temat motywacji jest skrótowa, zrozumiała, interesująca i przydatna. A więc startujemy!
Co jest Twoją motywacją. Motywacja, co to takiego?
Jak wiele terminów używanych przez nas na co dzień, termin „motywacja” ma swoje źródło w języku łacińskim. Pochodzi bowiem od słowa „moveo, movere”, które oznacza „wprawiać w ruch, poruszać, popychać, dźwigać”. A więc widać już, że nie zawsze może być łatwo.
Niektórzy w słowie „motywacja” widzą dwa inne, a mianowicie „motyw” i „akcja”. Nie sposób odmówić trafności takiego ujęcia, bo mieści ono w sobie dwa najistotniejsze czynniki motywacji, jakimi są cel (czyli motyw) i akcja (czyli działanie).
Poszczególni przedstawiciele różnych szkół i nurtów w psychologii, od bardzo dawna próbują definiować motywację. Definicji takich jest co najmniej kilkanaście, ale wymienianie wszystkich uważam za zbędne.
Z myślą o czytających ten poradnik wybrałem (moim zdaniem) najprostszą i najbardziej wyczerpującą definicję tego pojęcia.
Oto ona: Motywacja, to wewnętrzny, obejmujący sferę fizyczną i psychiczną stan gotowości do podejmowania określonych działań. By coś zrobić, musimy znajdować się w stanie gotowości. Bez motywacji nie dzieje się nic.
Nie zawsze czujemy motywację, bo często jest ona nieuświadomiona.
Motywacja, to coś więcej niż świadome wysiłki na rzecz poprawy jakości naszego życia. Wszelkie podejmowane przez nas działania są podyktowane jakimiś celami (motywami). Najmniej uświadomione motywy, to motywy biologiczne, na przykład potrzeba przetrwania gatunku. Najbardziej uświadomione motywy, to motywy związane z wykonywaną pracą, normami społecznymi, stanem posiadania czy robieniem czegoś dla innych.
Emocje jako motywacja
Częstym motywem naszego postępowania są emocje. To z myślą o nich podejmujemy się najróżniejszych działań. Najprostsza i dominująca motywacja polega na dążeniu do miłego i unikaniu przykrego. Większość działań, jakie podejmujesz podyktowanych jest wyborem przyjemnych, a unikaniem przykrych konsekwencji. Każdego dnia wstajesz do pracy, choć nie zawsze masz ochotę opuszczać ciepłe łóżko, robisz to, bo wiesz, że jak będziesz się spóźniać spotkają Cię przykrości.
Oczywiście, cudownie, jeśli do swojej pracy wstajesz i pędzisz z taką radością, że do głowy nie przyjdzie Ci nawet, że możesz się spóźnić.
Zazwyczaj jednak jest tak jak napisałem na początku.
Emocje rządzą Twoimi działaniami także w ten sposób, że je generują. Motywatorem Twoich działań może być radość, strach, tęsknota, niepokój, zazdrość, smutek i rozpacz. Im bardziej jesteś ich świadomy, tym lepiej kierujesz swoim działaniem.
Rodzaje motywacji
Motywacje, czyli motory do działania nie są taki same. Psychologia rozróżnia wiele typów motywacji:
Motywacja świadoma i nieświadoma
Motywacja świadoma, to chęć działania, wywoływana świadomie stawianymi sobie celami. Robisz coś i wiesz po co to robisz. Potrafisz nazwać potrzebę lub pragnienie popychające Cię do działania.
Motywacja nieświadoma, to gotowość do działania wywołana popędami, czyli nieuświadomionymi potrzebami biologicznymi. Nie umiemy nazwać tego, co leży u podstaw naszego zachowania.
Motywacja wewnętrzna, zewnętrzna i mieszana.
Motywacją wewnętrzną są cechy osobowości, zainteresowania i pragnienia. Siła do działania jest w Tobie i zależy od Ciebie. Nierzadko pod jej wpływem działamy pod prąd. Wewnętrzną motywacją może być na przykład system wartości różniący nas od innych. To dzięki motywacji wewnętrznej podejmujemy się czegoś, tylko dlatego, że jesteśmy przekonani do danego działania i przekonanie to jest niezależne od warunków zewnętrznych.
Zewnętrzną motywacją są normy, zasady i uwarunkowania kulturowe. Dążymy do czegoś, bo jest to mile widziane. Wykonujemy coś, po to, by osiągnąć nagrodę, a uniknąć kary. Celem działań są zewnętrzne korzyści. Motywacja zewnętrzna każe nam wstawać o właściwej porze i punktualnie docierać do pracy.
Motywacja mieszana
Motywacja mieszana jest w części wewnętrzna, w części zewnętrzna. Przykładem może być tu dbanie o wygląd zewnętrzny. Robimy to, by lepiej czuć się ze sobą. Gdyby jednak nie istniała ogólna presja dbania o siebie i utrzymywania ładnej sylwetki, większość pań nie odchudzałaby się i nie liczyła kalorii, a panowie tak ochoczo nie rzeźbiliby siebie w siłowniach.
Dbamy o wygląd po trochu dla siebie, po trochu ze względu na panujące kanony i modę. Wiemy, że wyglądając źle będziemy gorzej postrzegani przez najbliższe i dalsze otoczenie.
Motywacja pozytywna i negatywna
Motywacja pozytywna, to nic innego, jak podejmowanie działań, z których wyniknie coś pozytywnego dla nas samych. Nie chodzi tu o działania tylko na rzecz własnej osoby. Robiąc coś dla innych, również wykorzystujemy motywację pozytywną, jaką jest związana z tym satysfakcja i wyższa samoocena. Motywacja pozytywna, to działanie dla nagrody, przy czym nie musi być ona zewnętrzna ani materialna.
Motywacja negatywna, to siła, która powstrzymuje nas od działań, które będą miały dla nas przykre konsekwencje. Unikasz spóźniania się do pracy, żeby uniknąć przykrości i utraty premii.