Strona uaktualniana na bieżąco.
Ostatnia aktualizacja 7/12/2021.
Ludzie od zawsze pragnęli szczęśliwego losu. W najstarszych kulturach ale i obecnie los powierzamy magicznym przedmiotom, wizerunkom, czynnościom i zaklęciom. Oto niektóre z nich.
Maneki-Neko (Szczęśliwy kot)
Japoński kot Maneki-neko jest traktowany na całym świecie jako amulet szczęścia.
Maneki-neko to bardzo popularna japońska figurka, pochodzi z XVII i według wierzeń przynosi szczęście i pomyślność swojemu właścicielowi.
Przedstawia japońskiego kota rasy Bobtail z łapą uniesioną w geście zapraszającym. Jego łapa porusza się w przód i w tył ruchem wahadłowym.
Kot zazwyczaj siedzi i trzyma w prawej łapie monetę kolan, owalną złotą monetę z okresu Edo
(od 1603 do roku 1868). Na monecie jest napisane sen man ryou (千万両), co oznacza 10 milionów sztuk złota.
Maneki-neko można również spotkać z karpiem, młotkiem, błyszcząca kulą lub zapieczętowanym pojemnikiem.
Figurka występuje w różnych kolorach, w zależności od tego, jakiego efektu w życiu oczekuje właściciel Maneki-neko.
Maneki-neko Biały: Szczęście, czystość
Maneki-neko Czarny: Bezpieczeństwo, odstrasza złe duchy
Maneki-neko Czerwony: Ochrona przed chorobami
Maneki-neko Złoto: Bogactwo i dobrobyt
Maneki-neko Różowy: Miłość i romans
Maneki-neko Niebieski: Sukces w edukacji
Maneki-neko Zielony: Bezpieczeństwo rodziny
Historia Maneki-neko?
Koty pojawiły się Japonii w VI wieku, ale dopiero w roku 999, kiedy cesarz Ichijo obchodził 13 urodziny i otrzymał w prezencie kota, rozpoczął się kult kota jako świętego zwierzęcia.
W japońskim folklorze koty mają moc ochronną i symbolizują szczęście.
Obecnie figurka Maneki-neko jest bardzo popularny w sklepach z tanimi chińskimi wyrobami, przez co jego pochodzenie jest często mylone i utożsamiane z Chinami .
Dokładne pochodzenie amuletu nie jest nieznane.
Jeden z najwcześniejszych informacji o figurce pojawia się na drzeworycie autorstwa Kuniyoshi’ego Utagawy. z serii „Kwitnący biznes w Balladtown” wykonanego w 1852 roku.
Przedstawia on Marushime-neko, odmianę Maneki-neko, sprzedawaną w świątyni Senso w Tokio.
Drzeworyt Utagawy Hiroshige. W lewym górnym rogu przedstawiono sprzedawaną Marushime-neko na targu. (Zdjęcie: Wikimedia Commons , domena publiczna)
Legenda o japońskim szczęśliwym kocie
Według ludowych przekazów, w małej świątyni Gōtoku-ji w Setagaya w Tokio mieszkał ubogi mnich wraz ze swoim kotem rasy bobtail i prowadzili spokojne życie w tej cichej okolicy.
Jednak zdarzyło się, że okolicę odwiedził władca samurajów, Ii Naotaka z rodu Hikone.
Gdy przejeżdżał w drodze na polowanie obok małej świątyni w Setagaya, rozpętała się straszna burza. Władca samurajów schronił się przed ogromną nawałnicą pod rozłożystym drzewem na zewnątrz świątyni.
Wyczekując końca burzy, zauważył kota mnicha, który stał przed nim z jedną łapą w górze. Wydawało się, że kot macha do niego i zaprasza, aby wszedł do świątyni.
Gdy ruszył w stronę kota, piorun z wielką siłą uderzył w drzewo. W drzewo pod którym stał jeszcze chwilę temu.
Naotaka był bardzo wdzięczny kotu za uratowanie życia. Władca został patronem świątyni i pomógł ją wyremontować.
Kiedy kot zmarł, wykonano posąg maneki-neko, aby upamiętnić jego życie, a miejsce to do dziś uważane jest za święte.
Współczesne ślady Manaeki-neko
Na przestrzeni lat figurka Maneki-neko zmieniła się. Jak bardzo? Muzeum Sztuki Manekineko w Okayamie prezentuje kolekcję ponad 700 figurek szczęśliwych kotów.
W Stany Zjednoczone można zwiedzić Muzeum Szczęśliwego Kota w Cincinnati, gdzie można zobaczyć ponad 2000 wersji kociej figurki.
Każdego roku we wrześniu w różnych miastach Japonii odbywa się Festiwalu Manekineko.
W tym samym czasie różne imprezy Maneki-neko odbywają się również w całej Japonii. Ludzie w te dni wychodzą na ulice z twarzami pomalowanymi jak koty.
Jest też ulica Manekineko-dori („Beckoning Cat Street”) w mieście Tokoname, w prefekturze Aichi, gdzie dziesiątki ceramicznych figurek kotów zdobią ulicę.
I oczywiście świątynia Gōtoku-ji – gdzie rozpoczęła się legenda o szczęśliwym kocie. Świątynia jest domem dla setek figurek.
Tekst powstał na podstawie i za zgodą autorki Emmy Taggart.
What Is Maneki-Neko? Discover the Fascinating History of the Japanese Lucky Cat
Talizmany i amulety
Starożytni Egipcjanie przed śmiercią i złymi duchami bronili się przy pomocy talizmanów i amuletów. Były to przedmioty święte, którym przypisywano magiczną moc.
Podkowa na szczęście
Tradycja kojarzenia szczęścia z końską podkową ma swój początek w kulturze Celtów, którzy podkowy takie wieszali w swoich domostwach dla odpędzenia złych skrzatów leśnych. Wierzyli, że zawieszona nad drzwiami wejściowymi, da wszystkim domownikom szczęście i zdrowie.
Czterolistna koniczynka
Z kultury Celtów wywodzi się znany symbol szczęścia, jakim jest czterolistna koniczyna. Celtowie wierzyli, że chroni ona przed złem. Koniczyna z czterema listkami zdarza się raz na 10 tys. egzemplarzy. Kto ją znajdzie może uważać się za szczęściarza.
Bambus
Bambus Lucky to popularna roślina doniczkowa, która jest atrakcyjna i łatwa w pielęgnacji. Według feng shui, szczęśliwy bambus to roślina, która wniesie pozytywną energię do domu lub miejsca w którym ją umieścimy.
W kulturze chińskiej roślina zwana Lucky Bamboo jest bardzo popularnym prezentem dla krewnych, przyjaciół – od urodzin, ślubów i rocznic po awanse, osiągnięcia naukowe, nagrody.
Uważa się, że szczęśliwy bambus przynosi powodzenie nie tylko odbiorcy, ale także dawcy.
Roślina pochodzi z dalekiego Tajwanu i wbrew obiegowej opinii – wcale nie jest bambusem.
Słonik na szczęście
Z kolei mieszkańcom Indii zawdzięczamy kojarzenie szczęścia ze słoniem z uniesioną trąbą. Hindusi czcili boga szczęścia imieniem Ganeśa, który miał głowę słonia. Słonik z uniesioną trąbą na szczęście to wymysł amerykański zaczerpnięty z hinduskich wierzeń.
Żołędzie
Żołędzie są symbolem szczęścia, dobrobytu i potęgi w Wielkiej Brytanii. Wielu Brytyjczyków nosi przy sobie wysuszone owoce dębu.
Szczęśliwa siódemka
Liczne mitologie i religie cyfrę 7 utożsamiają z dopełnieniem i całością. W torze możemy przeczytać o tym, że szczęśliwy rok następuje co 7 lat. Cyfra 7 ma wiele symbolicznych znaczeń również w biblii.
Tęcza
Gdy na niebie pojawi się kolorowy pas, podnosimy głowy i mówimy „to na szczęście”. Traktowanie tęczy jako symbolu szczęścia prawdopodobnie wzięło się stąd, iż w biblii symbolizuje ona przymierze między Bogiem a ludźmi. Za pomocą tęczy Bóg obiecał, że nigdy już nie ukarze ich potopem.
Grosik na szczęście
Leżący gdzieś grosik podnosimy i mówimy, że to na szczęście. Żartujemy oczywiście, ale państwach starożytnych metal był bardzo drogim i unikalnym tworzywem. Wierzono, że chroni on przed złem i taką samą moc przypisywano wyrabianym z niego monetom.
Oko proroka
Oko proroka to jeden z najbardziej znanych amuletów występujący w wielu religiach świata. Symbolizuje czuwanie istoty wyższej i chronienie ludzi przed złem. Amulet ten używany był w starożytności, a obecnie stosowany jest przez prawosławnych Greków. Tamtejszy kościół oficjalnie zezwala na korzystanie z tego amuletu.
Królicza łapka
W moc odganiania zła przez króliczą łapkę wierzyli już starożytni Celtowie. Tradycję noszenia króliczej łapki na szczęście przenieśli do Stanów Zjednoczonych przybyli tam w XIX wieku niewolnicy z Afryki.
Kocie oko na powodzenie w biznesie
Moc przynoszenia powodzenia w biznesie, minerałowi przypominającemu kocie oko, przypisują mieszkańcy Indii. Minerał ten ma chronić przed stratami i dawać stabilność finansową.
Stosowane do dziś symbole szczęścia niezależnie od czasu, miejsca i kultury utożsamiają szczęście z otrzymywaniem dobra lub ochroną przed złem. To drugie zdarza się częściej, co świadczy o tym, że obawa przed złymi mocami i niepomyślnym losem jest nadal bardzo silna.