Wiesz, że istnieje coś takiego jak pewność siebie, ale nie wiesz dokładnie co to jest? Chciałbyś dowiedzieć się czegoś na ten temat? Chcesz sprawdzić, czy należysz do ludzi pewnych siebie? Może chciałbyś, by twoja pewność siebie się zwiększyła?
Czym jest pewność siebie?
Pewność siebie, to coś więcej, niż pewność, co do tego, że istniejemy. To także poczucie, że jesteśmy odrębnymi osobami, z takimi, a nie innymi cechami, możliwościami, doświadczeniem i osiągnięciami. Istotą pewności siebie jest poczucie, że coś wiemy, coś umiemy, coś osiągnęliśmy i jesteśmy skuteczni. Na pewność siebie składa się również poczucie sprawczości. Sprawczość, to nic innego jak wpływ na, to co dzieje się z nami i wokół nas. Osoby pewne siebie mają poczucie wpływu na przebieg wielu spraw.
Zobacz wykład Toma Kelley Jak zyskać kreatywną pewność siebie
Pewność siebie w nowych doświadczeniach
Pewność siebie jest różna w zależności od dziedziny życia. Jedni pewniej czują się w relacjach z ludźmi, inni z kolei w wykonywaniu różnego rodzaju zadań. Najmniej pewni siebie bywamy w sytuacjach nowych i w dziedzinach, których nie znamy. Przypomnij sobie swój pierwszy dzień w szkole, w nowym towarzystwie czy w pracy. Pomyśl, jak czujesz się, gdy inni rozmawiają o czymś na czym kompletnie się nie znasz. Chwilowy i zależny od okoliczności spadek pewności siebie nie jest niczym niepokojącym. Problemem jest ogólny brak tej cechy. Przeciwieństwem pewności siebie jest skrępowanie i onieśmielenie. Jedno i drugie dopada nas w nowych miejscach i sytuacjach.
Skąd bierze się pewność siebie?
Pewność siebie jest wypadkową wielu czynników. Pierwszym z nich są cechy indywidualne, takie jak wygląd zewnętrzny, osobowość i charakter. I tak, osoby atrakcyjne zewnętrznie są zazwyczaj pewniejsze siebie od tych wyglądających przeciętnie. Pewność siebie buduje się już w dzieciństwie. Bardzo ważne są tu komunikaty dorosłych kierowane do dziecka. Chodzi o pokazywanie dziecku, że osiąga sukcesy, oczywiście na miarę swoich możliwości. Aby to było możliwe, trzeba dawać dziecku szanse do bycia sprawczym.
Wspieraj w pewności siebie
Innymi słowy, trzeba zachęcać je do podejmowania różnych wyzwań, do próbowania swoich sił w różnych rzeczach. Należy je przy tym wspierać, mówiąc: „spróbuj, dasz radę, wierzę, że ci się uda, świetnie to zrobiłeś” itd. Pewność siebie jest efektem znajomości własnych mocnych stron. Dziecko może je poznać tylko dzięki dorosłym, którzy zachęcają je do robienia różnych rzeczy i doceniają jego dokonania. Niska pewność siebie jest efektem nadmiernego krytykowania dziecka, stawiania przed nim zbyt wysokich wymagań, akcentowania braków i niezauważania sukcesów malucha.
Czy pewność siebie można zmienić?
Baza pewności siebie powstaje w dzieciństwie. Nie znaczy to, że cechy tej nie można zwiększyć na późniejszych etapach życia. Nie dzieje się to automatycznie i zazwyczaj wymaga świadomej pracy nad sobą. Dorastając, informację o sobie otrzymujemy od coraz szerszej grupy ludzi. Nasza pewność siebie nie zależy już tylko od tego, jak widzą nas najbliższe osoby.
Pewność siebie budujemy przez doświadczenia
Im jesteśmy starsi i bardziej dojrzali, tym łatwiej nam uniezależnić pewność siebie od przekonań na własny temat, wbudowanych nam dawno temu przez rodziców i innych członków rodziny. Aby to było możliwe, musimy zrewidować wiedzę o samym sobie i ocenić, na ile jest ona obiektywna, a na ile składa się z nieprawdziwych twierdzeń na nasz temat przejętych od osób, z którymi dorastaliśmy. W obaleniu części tych twierdzeń pomaga osobiste doświadczenie. Ktoś przekonany, że jest życiową gapą może zmienić owo przekonanie w oparciu o to, co udało mu się osiągnąć. – Nie jestem gapą: choć nie wszystko udaje mi się w stu procentach, skończyłem studia, mam rodzinę i pracę. Ktoś mnie ceni, ktoś inny chce ze mną być.
Jest tylko jedna przyczyna ludzkich porażek. To brak wiary w prawdziwego siebie. William James
Czy jesteś pewny siebie?
Odpowiedź na to pytanie może przysporzyć ci pewnych trudności. Wiesz już, że twoja pewność siebie może wahać się w zależności od okoliczności. Aby sprawdzić swoją pewność siebie, wypisz na kartce to, w czym jesteś dobry. Następnie, dodaj tam wszystkie swoje osiągnięcia. Twoja pewność siebie jest wprost proporcjonalna do tego ile umiejętności i osiągnięć znajdzie się na twojej liście. Teraz zastanów się nad tym, w jakich sferach życia czujesz się dobrze i swobodnie, a w jakich odczuwasz dyskomfort, onieśmielenie i skrępowanie. Pamiętaj, nie musisz być tak samo pewny siebie we wszystkim. Taka sytuacja jest wręcz niemożliwa.
Jak poprawić pewność siebie?
Określanie wpływu
Pewność siebie, to poczucie, że mamy wpływ na jakiś fragment rzeczywistości. Żeby poprawić pewność siebie, musisz zacząć rozróżniać sytuacje, na których przebieg masz jakiś wpływ, od tych, które całkowicie nie zależą od ciebie. Umiejąc odróżnić jedne od drugich, ukierunkujesz swoje działania na sytuacje, w których możesz coś zmienić. Fakt, że możesz to zrobić daje szansę na bycie skutecznym i sprawczym, a zatem podnosi twoją pewność siebie. W codziennym życiu skupiaj się na tym, co możesz kontrolować. Odpuść sobie to, czego kontrolować nie możesz.
Ukierunkowanie na działanie
Twoja pewność siebie wzrośnie, jeśli znając już stopień wpływu na daną sytuację, zastanowisz się, co konkretnie możesz zrobić, by osiągnąć swój cel. Efektem tych przemyśleń powinien być konkretny plan działania.
Skupienie na korzyściach
Planując działanie skupiaj się raczej na płynących z niego potencjalnych korzyściach. Nie myśl o tym, że może się nie udać. Lęk przed porażką często udaremnia nasze działanie. Łatwiej je podjąć przedstawiając sobie korzyści, jakie można osiągnąć dzięki podjętemu wysiłkowi. Na martwienie się porażką będzie jeszcze czas.
Gromadzenie sukcesów
Pewność siebie jest niska, gdy źle traktujemy osobiste sukcesy: nie zwracamy na nie uwagi i nie doceniamy samych siebie. Każdego dnia zrób listę osobistych sukcesów, takich jak pomyślne wykonanie zaplanowanych czynności, mobilizowanie się, dyscyplinowanie itd. Większość z nas, podsumowując dzień skupia się głównie na tym, czego nie udało się zrobić. To oczywiście obniża poczucie sprawczości i skuteczności. Aby tego uniknąć, każdego dnia, możliwie jak najszybciej rób to, do czego czujesz największą niechęć. Dzięki temu, wieczorem nie będziesz miał się czym zadręczać, a twoje poczucie bycia sprawczym i skutecznym będzie rosło.
Zdobywanie umiejętności
Pewność siebie w ogromnej mierze zależy od zdobytych umiejętności. Staraj się zdobywać ich jak najwięcej. Rozwijaj się i ucz się nowych rzeczy. Korzystaj z dostępnej wiedzy i możliwości podnoszenia kwalifikacji. Doskonal się i szkol w swoim zawodzie.
Życzliwość dla siebie
Aby podnieść swoją pewność siebie, zacznij życzliwiej spoglądać na swoją osobę. Miej wyrozumienie dla własnych potknięć i błędów. Analizuj je racjonalnie i spróbuj odkryć z czego wyniknęły. Nie krytykuj się za nie w destrukcyjny i bolesny sposób. Nie karz się poniżającymi stwierdzeniami na swój temat. Pamiętaj: potknięcia i błędy zdarzają się wszystkim. Nie kieruj ich przeciwko sobie; raczej wynieś z nich korzystną dla siebie lekcję na przyszłość.
Dobre przygotowanie
Jeśli masz przed sobą trudne wyzwanie, twoja pewność siebie w stosownej chwili będzie większa, gdy dobrze przygotujesz się do danej sytuacji. Zastanów się, co może spotkać cię w związku z tą sytuacją. Korzystaj z doświadczeń innych ludzi, którzy mają ją już za sobą. Zrób wszystko co możesz, żeby czekająca cię sytuacja przebiegła zgodnie z twoimi oczekiwaniami. Masz przed sobą rozmowę kwalifikacyjną – dowiedz się jak najlepiej przygotować się do takiego spotkania; następnie wykonaj wszystkie zalecane kroki. Wszystko co zrobisz przed trudnym wyzwaniem na rzecz pokonania go, pomoże ci się z nim uporać i doda wiary we własne siły.
Dopasowywanie celów
Twoja pewność siebie będzie większa, jeśli swoje cele dostosujesz do własnych mocnych stron i możliwości. A zatem, trzeba znać jedne i drugie. Tylko wówczas, podjęte cele będą możliwe do zrealizowanie, a ich realizacja podbuduje pewność siebie.
Gromadzenie wspomnień
Pewność siebie po części jest pochodną przekonania, że spotkało nas i spotyka wiele dobrych rzeczy. Nie chodzi o to, by oszukiwać się, że nie spotyka nas nic niekorzystnego, ale o to, by to co niekorzystne nie przesłaniało tego, co dobre. Pozytywne wspomnienia i świadome akcentowanie dobrych stron własnego życia budują jego pozytywną wizję. Ludzi pewnych siebie poznajemy między innymi po tym, że potrafią dostrzec i docenić wszelkie dobro, jakie ich spotyka.
Ćwiczenie ważnych sytuacji
Bywają sytuacje, których bardzo się boimy i w których trudno być pewnymi siebie. O ile to możliwe, sytuacje takie warto przećwiczyć zanim nadejdą. Wydaje się dziwne, ale naprawdę pomaga. Przetrenowanie ważnej rozmowy, wystąpienia publicznego lub sprawdzianu polega na wyobrażenie sobie tej sytuacji i ćwiczeniu takich zachowań, jakie chcemy w niej uskutecznić. Ćwiczyć można do lustra lub z pomocą kogoś, do kogo mamy zaufanie. Warto wyobrażać sobie różne scenariusze tej sytuacji i przygotowywać się do nich.
Konstruktywna krytyka
Konstruktywna krytyka, to taka, która dotyczy zachowań, a nie samej osoby. Chcąc się skrytykować, powiedz sobie „zawaliłem i to było złe”. Nie kieruj do siebie komunikatów typu: „jestem zły, bo znowu zawaliłem”. Zastanów się raczej, jak czujesz się z tym, co zrobiłeś: „czuję się podle, bo zawaliłem”. Z takiej krytyki płyną konstruktywne wnioski: „na przyszłość nie zawalę, żeby nie czuć się źle ze sobą”.
Obrona przed krytyką
Gdy inni cię krytykują, nie reaguj na to emocjonalnie. Krytyka bywa przykra, mimo to, warto podejść do niej rzeczowo i racjonalnie. Oceniaj, ile faktów zawiera się w kierowanej do ciebie krytyce. Przeanalizuj te fakty – być może są dla ciebie cenną wskazówką. Powstrzymuj się od odpłacania pięknym za nadobne, czyli odpowiadania krytyką na krytykę.
Pewność siebie, to jeden z najważniejszych aspektów naszej osobowości. Jej brak sprawia, że stajemy się mniej sprawczy, mniej skuteczni i w dużo mniejszy sposób wpływamy na rzeczywistość. Pewność siebie jest potrzebna do tego, by czuć się dobrze ze sobą i ze swoim życiem. Warto więc popracować nad jej poprawą. Nic nie zrobi się samo, dlatego już dziś zacznij poznawać swoje zasoby, możliwości i mocne strony.
