Jak być silny psychicznie? Wydaje ci się, że jesteś silny psychicznie, a mimo to z wieloma rzeczami sobie nie radzisz? A może uważasz się za osobę psychicznie słabą i chcesz to zmienić? Czytając ten artykuł dowiesz się czym jest siła psychiczna, skąd się bierze i jak się objawia. Podpowiem również jak rozpoznać ją w sobie i jak na nią wpływać. Wyjaśnię, co wyróżnia ludzi silnych psychicznie.

Czym jest siła psychiczna?

Każdy z nas umie powiedzieć czym jest siła fizyczna. To zdolność do wykonywania ciężkich prac i dużego wysiłku. A ta psychiczna? No właśnie, czym jest? Siła psychiczna to odporność na trudności życiowe i umiejętność radzenia sobie z nimi. Nie należy mylić jej z brakiem jakichkolwiek problemów czy nieprzejmowaniem się niczym.

Nasze potrzeby i oczekiwania

Siła naszej psychiki przejawia się w najkorzystniejszych dla nas postawach i zachowaniach w różnych sytuacjach życiowych. Najlepszych, czyli takich, w których bierzemy pod uwagę własne potrzeby i oczekiwania; nie przekraczając jednocześnie granic potrzeb i oczekiwań innych ludzi. Osoby silne psychicznie dobrze funkcjonują w życiu mimo doświadczanych problemów i przeżywanych związanych z nimi trudności.

Skąd się bierze siła psychiczna?

Wrodzonym źródłem siły psychicznej jest zbiór cech zwanych temperamentem. Są to cechy, które dostajemy w genach i na ich istnienie nie mamy wpływu. Siłę psychiczną czerpiemy również z tego, co dawało i daje nam otoczenie. Fundamentem siły psychicznej jest znajomość zasobów osobistych.

Zasoby to nasze bogactwo

Zasoby, to cechy, możliwości, umiejętności i osiągnięcia, które możemy wykorzystywać w różnych sytuacjach życiowych. Siła psychiczna bierze się przede wszystkim z samouznania i samoakceptacji. Znając swoje dobre strony i akceptując te niedoskonałe idziemy przez życie silniejsi, bo mamy szacunek i zaufanie do samych siebie.

Siła psychiczna i doświadczenia

Siła psychiczna może się zmienić pod wpływem doświadczenia. Doświadczenie pomaga w samopoznaniu i dostrzeżeniu własnych możliwości i atutów. Ktoś, kto z domu rodzinnego nie wyniósł dużej siły psychicznej może zwiększyć ją w dorosłym życiu. Siły psychicznej nabieramy doświadczając siebie w różnych sytuacjach. Dzieje się tak na przykład wtedy, gdy w sytuacji będącej jakimś zagrożeniem przekonamy się, że nie uciekamy, lecz mamy odwagę działać. Czasami sami siebie zadziwiamy w jedną lub drugą stronę. Jeśli zaskakuje nas brak siły psychicznej, warto zastanowić się czemu tak jest i jak można to zmienić.

Czym objawia się siła psychiczna?

Siła psychiczna objawia się tym, iż trudności życiowe nie wyprowadzają nas z równowagi. Objawem tej siły jest niezałamywanie się w obliczu różnych problemów, lecz działanie na rzecz ich rozwiązania. Osoby silne psychicznie do życiowych problemów podchodzą jak do wyzwań. Nie traktują ich jako krzywdzącą złośliwość losu.

Nie mamy wpływu na wszystko

Jednym z fundamentów siły psychicznej jest przyjęcie i zgoda na życie takie jakie jest. Paradoksalnie, świadomość, że nie nad wszystkim mamy kontrolę, nie na wszystko mamy wpływ i nie wszystko zależy od nas czyni nas silniejszymi psychicznie. Bo jednym ze źródeł tej siły jest umiejętność odróżniania tego na co mamy wpływ od tego na co wpływu nie mamy i skupianie się na tym pierwszym.

Co wyróżnia ludzi silnych psychicznie i pomaga budować psychiczną siłę?

Pewność siebie

Mówiąc o pewności siebie mam na myśli wspomniane wyżej samouznanie oparte o znajomość własnych cech, możliwości, atutów, umiejętności i osiągnięć. Samouznanie, to bezwarunkowa akceptacja samego siebie polegająca na dostrzeganiu dobrych i słabych stron. Pewne siebie osoby cenią swoje atuty, nie obwiniając się jednocześnie za niedoskonałości. Szacunek sympatia, uznanie i wyrozumiałość dla samego siebie wyróżnia ludzi silnych psychicznie i daje tę siłę.

Akceptacja zmian

Mówi się, że jedyną stałą rzeczą w życiu jest zmiana. Podejście do zmian polegające na byciu otwartym i elastycznym, jest jedną z cech ludzi silnych psychicznie. Zmiany są w życiu nieuniknione i bronienie się przed nimi (sztywność i strach) nie pomagają być silnym. By zwiększyć swoją siłę psychiczną w obliczu każdej zmiany (zamiast uciekać) warto zastanowić się jak do niej podejść, by zadziałała na naszą korzyść lub by wynikające z niej niekorzyści były dla nas najmniej uciążliwe. Niejednokrotnie, zmiany dają możliwości, których na początku nie dostrzegamy.

Inteligencja emocjonalna

Inteligencja emocjonalna w istotny sposób wpływa na siłę psychiczną. Wpływa, bo jest to zdolność rozpoznawania własnych emocji, a także emocji innych ludzi; zdolność używania własnych emocji, a także radzenia sobie z emocjami innych ludzi. Brak tych zdolności lub zbyt małe kompetencje w tym zakresie są przyczyną i źródłem wielu trudności, komplikacji i konfliktów. Brak orientacji w tym co czujemy, brak umiejętności nazwania tego, a także brak możliwości orientowania się w tym co czują inni osłabia nas psychicznie. Inteligencję emocjonalną badał m.in. Daniel Goleman. Swoje badania opisał w książce „Inteligencja emocjonalna”.

Ograniczenie tego z czym nie czujemy się dobrze

Wyznacznikiem siły psychicznej i jej fundamentem jest ograniczenie toksycznych relacji lub radzenie sobie z nimi, gdy uniknąć ich się nie da. Ludzie silni psychicznie nie ulegają toksycznemu wpływowi innych; nie ulegają emocjom i zachowują racjonalne widzenie całości. Gdy w czyjejś obecności czujesz się zdecydowanie źle, gdy masz wrażenie, że ktoś bez przerwy przekracza twoje granice, prawdopodobnie masz do czynienia z relacją toksyczną. Zastanów się jak możesz wyznaczyć granice i zmniejszyć toksyczne działanie relacji.

Umiejętność mówienia „nie”

Wielu z nas mówienie „nie” przychodzi z trudem. Trudno nam odmówić komuś przysługi, trudno otwarcie się z kimś nie zgodzić, trudno się sprzeciwić itp. Trudności te są oznaką słabości i lęku o to, że inni nie zaakceptują nas lub przestaną akceptować, gdy spotkają się z odmową. Mówienie „nie” strzeże naszych osobistych granic. Silni psychicznie nie boją się odmawiać, gdy są przekonani do słuszności odmowy. Umiejętność ta odnosi się także do stawiania granic samemu sobie, czyli kontroli. Umiejąc mówić „nie” stajemy się bardziej zdyscyplinowani i wierni temu co sobie założyliśmy. Jeśli mówienie „nie” sprawia ci problem, zacznij ćwiczyć tę umiejętność w bezpiecznych sytuacjach.

Akceptacja niepowodzeń

Akceptacja niepowodzeń wzmacnia psychicznie. Dlaczego? Bo akceptując je nie popadamy w czarną rozpacz i nie załamujemy się porażkami. Osoby silne psychicznie porażki traktują jako lekcje na przyszłość, które mobilizują do jeszcze lepszego działania. Objawem słabości psychicznej jest utożsamianie porażek z osobistymi klęskami, których nie da się już odwrócić. Wzmocnisz swoją psychikę, jeśli po każdej porażce, zastanowisz się nad tym co zrobić, by poprawić daną sytuację lub jak danej porażki uniknąć w przyszłości.

 Aktywność fizyczna

Wpływ aktywności fizycznej na siłę psychiczną jest faktem. Wykazały go m.in. badania prowadzone w Eastern Ontario Research Institute. Otóż stwierdzono w nich, że osoby aktywne fizycznie minimum dwa razy w tygodniu po upływie 10 tygodni zyskiwały wyższą sprawność intelektualną i lepsze kontakty z otoczeniem. Aktywność fizyczna poprawia wygląd, a to oczywiście przekłada się na wyższą pewność siebie. Pewniejsi siebie jesteśmy silniejsi psychicznie.

Rozpamiętywanie negatywnej przeszłości

Zła pamięć, to rozpamiętywanie i na nowo przeżywanie negatywnych doświadczeń z przeszłości. Chowanie i pielęgnowanie urazy osłabiają psychicznie, ponieważ koncentruje na negatywnych i przykrych emocjach, potęgując je. Nie znaczy to oczywiście, że siła psychiczna polega na zapominaniu wszystkiego. Części negatywnych przeżyć po prostu zapomnieć się nie da. Chodzi jednak o to, by nie ograniczać się do ich przeżywania. O ile to możliwe (a z większością tak jest), z negatywnych doświadczeń warto wyciągnąć wnioski, po czym zamknąć za sobą drzwi i żyć teraźniejszością. Odpuść, a będziesz silniejszy!

Dbanie o sen

Wielu z nas lekceważy sen, spędzając w łóżku zbyt mało czasu. Tymczasem, sen ma olbrzymi wpływ na naszą siłę psychiczną. Wpływ ten polega na regenerowaniu ciała i umysłu. Wciąż niewyspany człowiek czuje się i funkcjonuje dużo gorzej. Specjaliści radzą kłaść się nie później niż o 23.00, ponieważ później pojawiają się kłopoty z zasypianiem. Podręcznikowy dobowy rozkład aktywności to 8 godzin w pracy, 8 poza pracą i 8 odpoczynku w nocy. Nie trzeba trzymać się sztywno tego rozkładu, ale mniej niż 6 godzin snu, to zdecydowanie za mało.