Podejmij decyzje. Ale jak?

Jeśli czujesz, że często masz problem w podejmowaniu decyzji i wybieraniu tego, co dla Ciebie najlepsze – przeczytaj ten mini poradnik. Jestem pewny, że przedstawione w nim techniki pomogą Ci lepiej podejmować decyzje.

Jednym z ważniejszych elementów Twojej rzeczywistości są decyzje, które podejmujesz samodzielnie. Decyzja, to po prostu postanowienie o jakimś działaniu. Z decyzją masz do czynienia zawsze, gdy występują co najmniej dwie możliwości działania. Ty musisz wybrać jedną z nich.

Decydowania, czyli inaczej dokonywania wyborów uczymy się od najmłodszych lat. Zależy to oczywiście od tego w jakim stopniu nasi najbliżsi pozwalali nam wybierać, gdy byliśmy mali i trochę więksi. Wraz z rozwojem dokonujemy coraz poważniejszych wyborów. Kilkulatek wybiera zabawkę, którą chce dostać w prezencie, nastolatek bierze udział w wyborze kolejnej szkoły, a dorosła osoba sama wybiera partnera.

Jak podjąć decyzje?

Podejmowanie decyzji sprawia problem, gdy istnieje więcej niż jedno rozwiązanie i obydwa są równie atrakcyjne lub żadne nie wydaje się wystarczająco atrakcyjne, żeby je wybrać. Problemu nie ma, gdy opcji jest wiele, ale jedna jest wyraźnie korzystniejsza od innych. Atrakcyjność lub nieatrakcyjność dostępnych rozwiązań często widziana jest powierzchownie. Aby podjąć decyzję, musisz przyjrzeć się dokładnie dostępnym rozwiązaniom. Łatwiej powiedzieć niż zrobić, bo w głowie kłębią się myśli, jest bałagan, mętlik i szum.

Łatwe techniki ułatwiające dokonywanie wyborów:

Oś czasu

Stojąc przed jakimś wyborem, najczęściej oglądamy go tylko z perspektywy obecnej chwili. Czasami sięgamy parę tygodni lub miesięcy do przodu. W podejmowaniu ważnych decyzji życiowych pomaga dużo dłuższa perspektywa czasowa. Zanim zdecydujesz, wyobraź sobie jak Twoja decyzja zaprocentuje za rok, za pięć i za dziesięć lat. Jak w dalszej przyszłości będziesz się czuł z tym, co teraz wybierzesz. Oczywiście, że nie wszystko da się przewidzieć i na tym właśnie polega ryzyko decydowania. Czasami jednak dłuższa perspektywa czasowa naprawdę pomaga w uświadomieniu sobie wagi podejmowanej decyzji i jej konsekwencji. Spróbuj, a przekonasz się jak wiele odsłania aspektów dokonywanego właśnie wyboru.
Nie lubisz dzieci, ale pociąga Cię praca w szkole ze względu na wolne wakacje. Pomyśl, co bardziej będziesz odczuwać za kilka lat: radość z wolnego czasu czy irytację z powodu niechęci do dzieci.

Podejmij decyzję na podstawie wyboru kryteriów

Podejmowanie decyzji warto czasem zacząć od wyboru jednych kryteriów, a odrzucenia drugich. Kryteria, to cechy przedmiotów lub usług, którymi kierujesz się przy wyborach. Problem w wybraniu czegoś dla siebie i czerpania z tego radości często jest konsekwencją zbyt dużej ilości kryteriów. Warto przypomnieć sobie zasadę, która mówi, że nie można mieć wszystkiego. Pragnąc mieć wszystko, wahasz się między wieloma opcjami, z których każda ma coś, czego nie ma inna. Wybierasz meble do kuchni. Jedne urzekają Cię kolorem, drugie mają atrakcyjną cenę, kolejne są ciekawie wykonane, jeszcze inne są wykonane z dobrego materiału itp. Zanim wybierzesz któreś z nich, zdecyduj, co dla Ciebie jest ważne, a co możesz sobie odpuścić. Gdy kryteriów jest za dużo dochodzi do paraliżu decyzyjnego. Na dodatek, dokonany wybór nie cieszy, bo w głowie masz cały czas to, z czego zrezygnowałeś. Najpierw wybierz kryteria, a dopiero potem podejmij decyzję. Jeśli nie wiesz co zrobić, poczekaj, i daj sobie czas.

Przeanalizuj plusy i minusy podjętej decyzji

Bardzo popularną i wszędzie polecaną techniką dokonywania wyborów, jest analizowanie dostępnych możliwości pod kątem plusów i minusów. Słusznie, że poleca się wypisywanie plusów i minusów na kartce. Gdy są w głowie, przelatują przez nią bardzo szybko, powodując tylko bałagan i szum. Zapisane stają się uporządkowane, nie gubi się ich i można nad każdym się pochylić. Metoda jest dobra, ale tylko wtedy, gdy potraktujesz ją jako wstępną fazę przyglądania się dostępnym rozwiązaniom. Może być przecież tak, że dostępne opcje mają tyle samo plusów i minusów. Opisywana technika ma sens, jeśli każdy z plusów i każdy z minusów ocenisz pod kątem ważności.
Wybierasz mieszkanie: jedno ma dobrą lokalizację, ale jest drogie; inne ma niewiarygodny widok z okna, ale znajduje się dalej od centrum, jeszcze inne jest bardzo ustawne, ale usytuowane na parterze. Żeby dobrze wybrać, musisz ocenić znaczenie, wagę i wpływ na przyszłe życie wszystkich plusów i minusów; zdecydować, które minusy jesteś w stanie zaakceptować dla pozyskania plusów.

Niech o decyzji zdecyduje los

Ta technika podejmowania decyzji na pierwszy rzut oka wydaje się irracjonalna. Bo czyż nie jest irracjonalne proszenie monet lub kart o właściwe rozwiązanie? Owszem, jest, ale wypróbuj je, a przekonasz się co się stanie. Masz dwie opcje, z których nie potrafisz wybrać lepszej. Miotasz się i stoisz w miejscu. Przypisz jedną z opcji orzełkowi widniejącemu na monecie, drugą przypisz reszce. Teraz podrzuć monetę do góry. Prawie na pewno w Twojej głowie pojawi się myśl „ niech wypadnie orzeł” lub „niech wypadnie reszka”. I oto właśnie chodzi. Skorzystanie z monety lub kart pomaga odkryć, które z rozwiązań tak naprawdę jest Ci bliższe. Chcąc, by wypadł orzeł, nie sugeruj się tym, że wypadła reszka i na odwrót. Nie ważne, co wypadło; ważne, że wiesz już czego chcesz.

Stań się doradcą

Każdy z nas jest świetnym doradcą w sprawach dotyczących innych ludzi. Sprawy niezwiązane z nami wydają się jasne i proste do rozwiązania. Przypomnij sobie ile razy pomyślałeś „na jej lub jego miejscu…”. Wykorzystaj to w momencie, gdy nie wiesz jaką podjąć decyzję. Stań się doradcą i wyobraź sobie co doradziłbyś komuś mającemu ten sam problem decyzyjny.

Wybierz własną opcję

W podejmowaniu decyzji często przeszkadza nam moda, panujący trend czy presja otoczenia. Pozornie tylko są one źródłem dodatkowych pomysłów i możliwości. W rzeczywistości zaśmiecają nam umysł i utrudniają dokonanie własnego wyboru. Mając kilka opcji i nie mogąc zdecydować, która jest najlepsza, odrzuć najpierw te, które nie są Twoje własne. Zastanów się czego chcesz Ty sam, a czego chcą inni. Nie chodzi oczywiście o to, byś w swoich wyborach w ogóle nie liczył się z innymi, ale o to, byś nie decydował się na obce Ci rozwiązania.

Pogódź się z wyborem mniejszego zła

Bywają sytuacje, w których zamiast wybierać większe korzyści, zmuszeni jesteśmy wybrać mniejsze straty. Wybierając mniejsze zło czujemy dyskomfort. Dlatego, wybór taki powinien być podyktowany jedynie koniecznością. Pamiętaj, że mniejsze zło jest lepsze od większego. Mniej minusów, to jakiś plus.

Nie bój się przyznać do błędów

Na pewno nie raz zdarzyło ci się podjąć błędną decyzję. Co wtedy? Prawie z każdej takiej sytuacji jest jakieś wyjście: można zmienić mieszkanie, kierunek studiów czy pracę. Oczywiście, nie jest to łatwe. Wymaga wysiłku, zaangażowania, energii i… podjęcia kolejnej decyzji. Jeśli to możliwe, zmieniaj decyzje, które okażą się błędne. Im wcześniej to zrobisz, tym lepiej. Nie zadręczaj się tym, że źle wybrałeś. Każdemu to się zdarza. Wybory właśnie dlatego są trudne, że nie jesteśmy w stanie do końca przewidzieć ich skutków.

Gdy żałujesz podjętej decyzji

Żałowanie podjętej decyzji to przykry stan, którego wszyscy pragniemy uniknąć. Żałujemy, bo to co wybraliśmy, nie okazało się takie jak myśleliśmy, że będzie. Zanim zaczniesz żałować, przypomnij sobie w jakich warunkach podejmowałeś decyzję. Zapewne było tak, że w chwili jej podejmowania wybrałeś to, co wydawało się najlepsze. Żałujesz, bo na swoją decyzję spoglądasz teraz z innej perspektywy. Ludzie żałują na przykład, że jak byli młodzi i zdrowi nie podróżowali po świecie. Nie pamiętają, że w tym czasie nie mieli możliwości podróżowania, albo zwyczajnie nie interesowało ich to. Żal z powodu niepodjętych decyzji, albo decyzji niewłaściwych wynika w dużej części ze zmiany systemu wartości i spojrzenia na życie. Coś, co kiedyś było ważne, teraz się nie liczy i odwrotnie. Nie warto pogrążać się w takim żalu, bo czasu się nie cofnie. Lepiej skupić się na dodatnich stronach podjętych decyzji.

Podejmowanie decyzji  to ryzyko

Życie jest zmienne i bywa nieprzewidywalne. Zdarza się, że świadomie, rozważnie i mądrze podjęte decyzje, w dłuższej perspektywie czasowej dają złe rezultaty. I na odwrót: pochopnie powzięte decyzje kończą się sukcesem. Bo decydowanie jest zawsze ryzykowne. Nie mogąc do końca przewidzieć konsekwencji swoich decyzji, nie obwiniaj się niewłaściwymi wyborami. Weź za nie odpowiedzialność, ale miej świadomość, że nie wszystko zależy od Ciebie.

Mam nadzieję, że mój „poradnik” pomógł ci w zrozumieniu istoty podejmowania decyzji. Korzystaj z niego na co dzień, a Twoje decyzje będą bardziej świadome. Będzie trochę łatwiej, choć nie bez wysiłku.

Powodzenia!